Handmatig oogsten wordt gedaan met behulp van een riek (rooivork) en het oprapen van de blootliggende knollen in een mand of zak alvorens op te bergen of ze naar de markt te brengen.
Halfautomatisch oogsten omvat het lichten van de knollen met een door dieren getrokken ploeg of met een door een trekker aangedreven voorraadrooier die knollen op zwad legt. Deze heeft scharen die de knollen met grond oplichten en zijn vergezeld van meenemers en een rooimat die de knollen achter de machine neerlegt. Of ze hebben een draaiend wiel dat de knollen opzij werpt. Na het drogen voor een paar uur, worden ze met de hand opgeraapt, in zakken gestopt en naar de bewaarplaats vervoerd. Volledig gemechaniseerd oogsten vergt geen handarbeid meer, afgezien van het besturen van de aandrijfmachines (rooier, trailer, trucks) en het sorteren waar nodig en waar de rooimachine een sorteerplatform heeft.
Schade door ontvellen
Alle methoden hebben gemeen dat wanneer de schil van de knollen niet is afgehard voorafgaand aan de oogst, deze makkelijk los laat en de knol beschadigd raakt, waardoor deze vatbaarder is voor ziekten en moeilijker te bewaren dan het oogsten van onbeschadigde afgerijpte en afgeharde knollen. Hoe meer handarbeid er nodig is, gaande van volautomatisch, semiautomatisch naar met de hand oogsten, hoe minder schade optreedt door het ontvellen van de knollen. Niet alleen de rijpheidstoestand speelt een rol bij knolbeschadiging, ook de aanwezigheid van kluiten in de bodem, bodemvochtigheid, temperatuur (ideaal tussen 10 en 20 °C), valhoogte en zachtheid van het materiaal waar de knollen mee in aanraking komen bepalen de schade aan de knol.
Lichten en oogsten met de hand is het meest arbeidsintensief. Verlaging van de werklast vindt plaats door gebruik te maken van dierkracht.
Meer lezen over de aardappelteelt en -oogst?
Ons 600 pagina’s tellende Aardappelhandboek neemt u mee van het moleculaire niveau van de aardappel tot productiesystemen van zelfvoorzienende tot geavanceerde landbouw.
